تهران – اندیشکده تعلیم و تربیت مرکز ژرفا: مرحله ملی «لیگ جهاد تبیین نوجوانان (جت)» در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴، از ۲۵ آذرماه با یک تحول راهبردی آغاز به کار کرده است. بر اساس گزارش تفصیلی اندیشکده تعلیم و تربیت مرکز مطالعات راهبردی ژرفا، این رقابت ملی که پیشتر عمدتاً بر محورهای اجتماعی، اعتقادی و مهارتهای رسانهای متمرکز بود، امسال با حفظ اصول جهاد تبیین، پا به عرصه اقتصاد و تولید ملی گذاشته است.
این تحول، پاسخی عملیاتی به ضرورت تلفیق فرهنگ و اقتصاد و تربیت نسل آیندهساز کشور است که همزمان هم «روایتگر» باشد و هم «سازنده».
از «تبیین» تا «تولید»؛ فلسفه یک چرخش راهبردی
بر مبنای این گزارش، پروژه جدید با عنوان «لیگ جت اقتصادی» حاصل تلفیق دو تجربه موفق قبلی است: «لیگ جت» در حوزه آموزشهای فرهنگی-تبیینی و «دسترنج» در حوزه تربیت اقتصادی و مهارتهای مالی. این ادغام، شکاف بین آموزش نظری و عمل را هدف گرفته است.
هدف این است که نوجوانان بیاموزند چگونه فعالیت فرهنگی خود را از طریق تولید ارزش اقتصادی پایدار کنند و به استقلال مالی برسند. این نگاه، همسو با تأکیدات مکرر بر اقتصاد مقاومتی و لزوم خوداتکایی در همه عرصههاست.
سناریوی عملیاتی: شش مأموریت از ایده تا بازار
این مرحله در قالب یک سناریوی ششمرحلهای طراحی شده که شرکتکنندگان را گامبهگام در مسیر کامل یک چرخه کسبوکار واقعی هدایت میکند:
- مدیون مادریم (تبرکگیری): دیدار با خانواده شهدا برای پیوند معنوی کار اقتصادی با آرمانهای انقلابی.
- گنجیابی (ایدهپردازی): شناسایی و انتخاب یک محصول بومی با قابلیت تولید و فروش.
- کارآگاهان تولید (تحقیق و مستندسازی): مصاحبه با استادکاران و تدوین «شناسنامه فرهنگی محصول».
- آستینبالا (تأمین مالی و تولید): جذب سرمایه اولیه از طریق اکران فیلمهای فرهنگی و ساخت محصول.
- تجارت کوچک (بازاریابی و فروش): قیمتگذاری، تبلیغات و فروش محصول در بازار واقعی.
- آماده پرواز (تحلیل و روایتگری): تدوین گزارش نهایی و ساخت مستند تبیینی از کل فرآیند.
خروجیهای تربیتی: پرورش نسلی چندبعدی
این طرح بر شش شاخص اصلی تربیتی متمرکز است:
- هویتبخشی: آشنایی با میراث فرهنگی و پیوند با اصالتهای بومی.
- مهارتآموزی عملی: تجربه کامل فرآیند از ایده تا فروش.
- تقویت روانی: ارتقای تابآوری، خودکارآمدی و روحیه کارآفرینی.
- سواد مالی: آشنایی با مفاهیم هزینه، سود، قیمتگذاری و مدیریت منابع.
- مهارتهای نرم: تقویت کار تیمی، مسئولیتپذیری، مذاکره و رهبری.
- کنشگری رسانهای: توانایی روایتگری جذاب و مستندسازی تجربیات.
ابزار «آینه خودشناسی» نیز برای کمک به نوجوانان در رصد رشد فردی خود در طول دوره طراحی شده است.
زیرساختهای پشتیبانی: از سامانه تا مربی
اجرای این طرح با پشتیبانی شبکهای کامل امکانپذیر شده است:
- سامانه نوجهان: پلتفرم اصلی ثبتنام، آموزش و ارسال گزارشات.
- بسته آموزشی جامع: شامل فیلم، جزوه، شیوهنامه و کاربرگهای گامبهگام.
- شبکه راهبری: متشکل از «مربی مدرسه» و «استادکار محلی».
- تیم پشتیبانی و کانال اطلاعرسانی ایتا: پاسخگویی به سؤالات و اطلاعرسانی.
ارزیابی فرایندمحور: یادگیری مهمتر از سود مالی
نظام ارزیابی این دوره یک ماتریس ۱۱۰ امتیازی است که بر کیفیت تحلیل، عملکرد گروهی و قدرت روایتگری متمرکز است، نه صرفاً سود مالی. حتی گروهی که در فروش موفق نباشد اما فرآیند را به درستی تحلیل کند، میتواند امتیاز بالایی کسب نماید.
چشمانداز: به سوی «اقتصاد فرهنگبنیان»
این تحول در لیگ جت، فراتر از یک رقابت موسمی است. هدف نهایی، آزمایش و ترویج مدلی به نام «اقتصاد فرهنگبنیان» است؛ مدلی که در آن کنشگران عرصه فرهنگ، از طریق خلق ارزش اقتصادیِ برآمده از همان فعالیت فرهنگی، به استقلال و پایداری میرسند.
مهلت نهایی برای انجام مأموریتها و ارسال مستندات، ۳۰ بهمنماه ۱۴۰۴ تعیین شده است. انتظار میرود خروجی این دوره، علاوه بر محصولات بومی و مستندات ارزشمند، سرمایهای انسانی برای آینده کشور باشد.
پایان پیام
منبع: اندیشکده تعلیم و تربیت مرکز مطالعات راهبردی ژرفا
تهیهکننده: حسن شریفی ستوده (مسئول میز آموزش و پرورش)
تاریخ: ۳۰ دیماه ۱۴۰۴
